माझा आवडता नेता सांगायचे झालेच तर मी हिंदुहृदय सम्राट श्री. बाळासाहेब ठाकरे यांचं नांव मी नक्की घेतो. महाराष्ट्राच्या भूमीचा एक वाघ ज्याला “हिंदुहृदयसम्राट” म्हणतात. एका पुस्तकासारखं मोकळं आयुष्य जगणारे बाळासाहेब ठाकरे एक प्रांजळ व्यक्तिमत्त्व होते, त्यांच्या मनात जे असेल तेच त्यांच्या जिभेवर यायचे. थोडक्यात सांगायचे झालं तर ते स्वतःमध्ये एक सरकार होते, ज्यांना कोणीही टाळू शकत नव्हते, राजा होण्याऐवजी ते नेहमीच किंगमेकर राहिले. आजच्या निबंधात आम्ही बाळ ठाकरे यांचा जीवन परिचय, इतिहास, चरित्र,भाषणाचे परिच्छेद येथे सोप्या भाषेत सांगत आहोत.
खरंतर बाळासाहेब ठाकरे यांना लोक प्रेमाने बाळासाहेब ठाकरे म्हणत. त्यांचे खरे नाव बाळ केशव ठाकरे होते. शिवसेना नावाचा हिंदुत्ववादी पक्ष बाळासाहेब ठाकरे यांनी महाराष्ट्रात स्थापन केला.ते नेहमीच मराठी माणसाचा मुद्दा सोबत घेत असत. पुढे जाताना त्यांनी कट्टर हिंदुत्वाचा मार्ग स्वीकारला. त्यांचं एक वैशिष्ट्य होतं की त्यांचा शत्रूला त्याच्याच भाषेत उत्तर देण्यावर त्यांचा विश्वास होता. खरंतर बाळासाहेब ठाकरे यांचे सर्व सहकारी त्यांना बाळासाहेब म्हणून संबोधत असत. याशिवाय देशातील जनता त्यांना हिंदुहृदयसम्राट म्हणत. बाळासाहेब ठाकरे यांचा जन्म 1926 मध्ये महाराष्ट्र राज्यातील पुणे शहरात 23 जानेवारी रोजी आई रमाबाई आणि वडील केशव सीताराम ठाकरे यांच्या घरी झाला. बाळासाहेब ठाकरे त्याच्या पालकांच्या 9 मुलांपैकी एक आहे. बाळासाहेब ठाकरे यांना एकूण नऊ भावंडे होते आणि ते सर्वात मोठे होते. 1950 मध्ये त्यांनी संयुक्त महाराष्ट्र मोहिमेतही भाग घेतला आणि या मोहिमेचा परिणाम म्हणून त्यांनी मुंबईला भारताची राजधानी बनवण्याचा सल्ला दिला.
खरंतर तुम्हाला माहित नसेल पण बाळासाहेब ठाकरे यांनी मीना ठाकरे सोबत लग्न केले, ज्यापासून त्यांना 3 मुले झाली त्यात बिंदू माधव ठाकरे, उद्धव ठाकरे आणि जयदेव ठाकरे. मुंबईच्या फ्री प्रेस जर्नलमधून इंग्रजी भाषेतील व्यंगचित्रकार म्हणून त्यांनी आपली कारकीर्द सुरू केली. १९६० साली त्यांनी हे काम सोडून ‘मार्मिक’ हे स्वतःचे मासिक सुरू केले. या सात दशकांच्या भारतीय राजकारणात अनेक मोठ्या राष्ट्रीय-आंतरराष्ट्रीय नेत्यांना जन्म दिला. आपल्या पक्षाच्या विचारसरणीबाबत ज्यांनी आपली बाजू मोठ्या जनमानसावर छाप सोडुन दिली. अशातच बाळ ठाकरे हे एक महान व्यक्तिमत्व होते. आजही त्यांचे नाव महाराष्ट्राच्या आणि देशाच्या राजकारणात मोठ्या आदराने घेतले जाते. विशेष म्हणजे देशात प्रथमच हिंदूंच्या हिताचा आवाज उठवणारे नेते म्हणून बाळ ठाकरे यांची ओळख आहे. त्यांनी स्थापन केलेल्या शिवसेनेने पुढील अनेक दशके हिंदुत्वाचा विचार घेऊन काम केले. त्यांच्या अफाट अशाच कर्तुत्वांमुळे ते महाराष्ट्राचे सुप्रसिद्ध राजकारणी झाले आणि बाळ ठाकरे यांचा दर्जा एका नेत्यापेक्षा कितीतरी पटीने अधिक बनला होता. त्यांच्या दरबारात मोठमोठी व्यक्ती हजेरी लावत होती. त्यांचा जन्म 23 जानेवारी 1926 रोजी तत्कालीन मुंबई प्रांतातील पुणे शहरात झाला. खरंतर बाळ ठाकरे यांच्या वडिलांचे नाव सीताराम ठाकरे होते. ज्यांचे समाजसुधारक म्हणूनही स्मरण केले जाते. विशेष म्हणजे भारतीय समाजात प्रचलित असलेली बालविवाहाची प्रथा बंद करण्यासाठी त्यांनी आंदोलने केली.
एका व्यंगचित्रकार माणसाने स्वतःच्या मनात एक वेगळं स्वप्नं बघितलं आणि 1966 मध्ये शिवसेनेची स्थापना करून बाळासाहेब ठाकरे यांनी सक्रिय राजकारणात पाऊल ठेवले. राजकारणात येण्यापूर्वी ठाकरे व्यंगचित्रकार होते आणि इंग्रजी वृत्तपत्रात काम करत होते.एक यशस्वी व्यंगचित्रकार म्हणून बाळ ठाकरे यांची देशभर ओळख होती. हिंदुत्वाच्या विचारसरणीला राजकीय पाठिंबा देणारा पक्ष नव्हता, म्हणून त्यांनी शिवसेनेची स्थापना केली. बाळासाहेब ठाकरे हे त्यांच्या वादग्रस्त वक्तव्यांमुळे ते अनेकदा चर्चेत आले होते. 1966 मध्ये स्थापन झालेल्या शिवसेनेला सुरुवातीच्या काळात फारसे यश मिळू शकले नाही. पण तरीही ते त्यांच्या पक्षाच्या कायम विचारसरणीसोबत होते.
शिवसेनेला 1995 मध्ये अखंड मेहनत करून सत्तेपर्यंत पोहोचण्याची संधी मिळाली. राज्यात भाजप-शिवसेना युतीचे सरकार स्थापन झाले. पक्षाच्या कामात उद्धव ठाकरे हे तेव्हाही बाळ ठाकरेंचे सहकारी होते. शिवसेना पक्षाचे संस्थापक आणि हिंदुहृदयसम्राट म्हणून ओळखले जाणारे बाळ ठाकरे यांचे १७ नोव्हेंबर २०१२ रोजी निधन झाले, हे शिवसेनेचे मोठे नुकसान होते. बाळासाहेब ठाकरे यांच्या निधनानंतर शिवसेनेने आपली हिंदुत्वाची प्रतिमा जवळपास सोडली आहे असा विचार विरोधी पक्षनेते नेहमीच मांडत असतात.
खरंतर बाळ ठाकरेंकडून अनेकदा वादग्रस्त वक्तव्ये झाली. त्यामुळे त्याच्यावर शेकडो गुन्हेही दाखल झाले होते. 2005 हे वर्ष बाळासाहेब ठाकरे आणि शिवसेनेसाठी सर्वात वेदनादायी ठरले. पक्षात उद्धव यांना जास्त महत्त्व दिल्याने राज ठाकरे यांनी नाराज होऊन शिवसेना सोडली आणि महाराष्ट्र नवनिर्माण सेना स्थापन केली.विशेष म्हणजे ठाकरे यांच्या जीवनावर बालकडू हा मराठी चित्रपटही बनला आहे. बाळासाहेबांच्या जीवन आदर्शांवर आधारित चित्रपटाच्या निर्मात्या स्वप्रा पाटेकर आहेत. २०१९ मध्ये नवाजुद्दीन सिद्दीकी आणि अमृता राव यांच्या जीवनावर एक हिंदी चित्रपटही बनवण्यात आला आहे.
2012 मध्ये 17 नोव्हेंबर रोजी बाळासाहेब ठाकरे यांचे हृदयविकाराच्या झटक्याने निधन झाले. त्यांच्या निधनाची बातमी मुंबईकरांना समजताच बाळासाहेब ठाकरे यांच्या घराबाहेर लोकांची मोठी गर्दी जमली, तसेच अनेकांनी दुकाने बंद करून शोकसभेत सामील होण्यासाठी संपूर्ण महाराष्ट्रात सरकारने हाय अलर्ट जारी केला आहे.खरंतर जनतेचे बाळासाहेबांवरील प्रेम पाहून तत्कालीन पंतप्रधान मनमोहन सिंग यांनी जनतेला शांतता राखण्याची विनंती केली.त्याचवेळी गुजरातचे मुख्यमंत्री नरेंद्र मोदी यांनीही बाळासाहेब ठाकरेंना आदरपूर्वक निरोप दिला.
18 ऑक्टोबर रोजी मुंबईतील शिवाजी पार्कवर बाळासाहेब ठाकरे यांच्यावर अंत्यसंस्कार करण्यात आले. हे तेच शिवाजी पार्क आहे जिथे शिवसेना पक्षाकडून विविध प्रचार करण्यात आले. बाळासाहेब ठाकरे यांच्या अंत्ययात्रेला सुमारे 200,000 लोक उपस्थित होते आणि त्यांच्या अंत्यसंस्काराचा कार्यक्रम देशातील आघाडीच्या वृत्तवाहिन्यांनी कव्हर केला होता. बाळासाहेब ठाकरे ना लोकसभेचे सदस्य होते ना राज्यसभेचे, पण असे असतानाही त्यांना खूप आदर मिळाला. ठाकरे यांना 21 तोफांची सलामी देण्यात आली आणि बिहारच्या मुख्य सभागृहात विरोधकांनी उभे राहून त्यांना आदरांजली वाहिली.
अशा या महान नेत्यास आपल्या मराठी प्रो कडून भावपूर्ण श्रद्धांजली…!
इतर विषयांवरील निबंध आणि भाषणे :
१. शिक्षक दिन भाषण (Teachers Day Speech in Marathi)
२. 15 ऑगस्ट स्वातंत्र्य दिन मराठी निबंध (Best: Independence Day Essay in Marathi)